Nieuws

Nederland
Dinsdag, 23 december '25 via Spoor Pro

Infrastructuur
170
Webmaster

De hogesnelheidslijn HSL Zuid moet in de tweede helft van 2028 mogelijk tot bijna drie maanden volledig buiten dienst voor internationale treinen. ProRail verwacht dat het werk maximaal 82 dagen gaat duren, zo meldt De Telegraaf op basis van vragen aan de spoorbeheerder. De ingreep is nodig vanwege ernstige constructiefouten bij tien viaducten tussen Hoofddorp en de Groene Harttunnel. De totale kostenraming is inmiddels opgelopen tot circa 580 miljoen euro.

Volgens ProRail is nog onzeker of de volledige periode van 82 dagen nodig is. Dat hangt af van de voortgang en complexiteit van de werkzaamheden, met name bij de reconstructie van meerdere viaducten. In 2028 worden naar verwachting maximaal vier van de tien probleemviaducten aangepakt, waaronder het viaduct bij de Zuidweg bij Rijpwetering. Daar zijn scheuren in de fundering vastgesteld en is sprake van aardebaanverplaatsing.

Grote impact voor internationaal treinverkeer
Voor vervoerders NS en Eurostar, de belangrijkste gebruikers van de HSL, betekent de langdurige buitendienststelling een forse impact. NS noemt de situatie tegenover De Telegraaf “enorm vervelend voor reizigers”, maar erkent dat de ingreep noodzakelijk is. Eurostar becijfert dat omrijden via alternatieve routes, zoals via Haarlem of Breukelen, minstens een half uur extra reistijd oplevert. Of er voldoende spoorcapaciteit beschikbaar is voor omleidingen, is nog niet zeker.
​
Constructiefouten en snelheidsbeperkingen
De problemen op de HSL Zuid spelen al langer. Op het traject tussen Hoofddorp en de Groene Harttunnel geldt al geruime tijd een snelheidsbeperking van 120 km/u, terwijl het spoor is ontworpen voor 300 km/u. De oorzaak ligt bij constructiefouten in tien viaducten, waar onder meer de dwarsfixaties en opleggingen te licht zijn ontworpen om de krachten van hogesnelheidstreinen en windbelasting op te vangen.

Bij inspecties zijn op meerdere locaties betonschades en gebroken of losgeraakte dwarsfixaties aangetroffen. Uit technisch onderzoek blijkt dat de viaducten niet veilig berijdbaar zijn bij snelheden boven de 160 km/u. ProRail spreekt daarom nadrukkelijk niet van reparatie, maar van volledige reconstructie.

Reconstructie tot na 2030
De werkzaamheden aan het viaduct bij Rijpwetering gelden als eerste en meest complexe stap. Daar moet onder meer een landhoofd worden vervangen en een palenwand worden aangebracht om verdere grondverplaatsing door druk vanuit de nabijgelegen A4 tegen te gaan. ProRail heeft hiervoor al een contract gesloten met BAM Infra Nederland. De uitvoering loopt naar verwachting tot medio 2028.

Voor de overige viaducten worden nieuwe oplossingen uitgewerkt, waaronder aangepaste dwarsconstructies die zijdelingse krachten beter kunnen opvangen. ProRail mikt erop om na Rijpwetering gefaseerd meerdere viaducten aan te pakken, waarbij het herstel van de volledige HSL Zuid waarschijnlijk niet vóór 2031 is afgerond.

Kosten en aansprakelijkheid
De kostenraming is de afgelopen periode gestegen. Waar eerder nog werd uitgegaan van circa een half miljard euro, spreekt ProRail nu van ongeveer 580 miljoen euro, met daarbij “een grote mate van onzekerheid”, aldus de spoorbeheerder in De Telegraaf. De Staat wil de kosten verhalen op betrokken bouwbedrijven, maar binnen de sector wordt betwijfeld of dat juridisch en praktisch haalbaar is. In dat geval dreigt een groot deel van de rekening bij de belastingbetaler terecht te komen.

Wanneer ook de overige viaducten worden aangepakt en welke aanvullende buitendienststellingen daarvoor nodig zijn, is nog niet bekend. ProRail waarschuwt dat de werkzaamheden mogelijk ook gevolgen hebben voor het wegverkeer, onder meer bij viaducten over de A44, die tijdelijk afgesloten zou kunnen moeten worden.